สำหรับคนต่างจังหวัดส่วนใหญ่ เมื่อไม่มีอะไรทำที่บ้าน มักเลือกเข้ามาหางานทำในกรุงเทพ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่ากรุงเทพเป็นเมืองใหญ่ที่มีสิ่งอำนวยความสะดวกสบาย มีความเจริญก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี และเป็นตลาดแรงงานที่ให้ค่าตอบแทนค่อนข้างสูง นับว่าเป็นแหล่งสร้างอาชีพสร้างรายได้ให้กับหลากหลายอาชีพ แต่ในความเป็นจริงลึกๆ แล้ว คนต่างจังหวัดส่วนมากก็ยังอยากทำงานใกล้บ้านและครอบครัว แต่เนื่องจากต่างจังหวัดมีทางเลือกในการประกอบอาชีพไม่มากนัก โดยเฉพาะในชนบทการประกอบอาชีพส่วนใหญ่จะเป็นการทำเกษตร เลี้ยงสัตว์ต่างๆ ซึ่งอาจยังไม่ตอบโจทย์ความต้องการหรือความรู้ความสามารถสำหรับใครหลายๆ คน เมื่อเป็นเช่นนี้ผู้คนจึงเข้ามาประกอบอาชีพในกรุงเทพมหานคร แต่เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 โรคระบาดใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คน ต้องมีการปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิตประจำวันและยังส่งผลต่อรายได้การประกอบอาชีพ บ้างก็ต้องพักงานชั่วคราวหรือโดนเลิกจ้างงาน รายได้จึงลดน้อยลงแต่รายจ่ายยังคงเท่าเดิม ถ้าคุณเป็นคนคนต่างจังหวัดที่เข้ามาทำงานในกรุงเทพ คุณจะเลือกกลับไปใช้ชีวิตที่บ้านหรือไม่ในสถานการณ์เช่นนี้
คุณลุงจุฬา ขานดี เดิมเป็นคนจังหวัดสกลนคร ได้เข้ามาทำงานในกรุงเทพหลายสิบปีแล้ว ปัจจุบันเป็นผู้ดูแลรักษาความปลอดภัยของคอนโดแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร คุณลุงกล่าวว่า “คนต่างจังหวัดส่วนใหญ่ เวลาไม่มีอะไรทำที่บ้าน ก็มาหางานทำที่กรุงเทพ ถึงหน้านาก็กลับไปทำนา” ซึ่งแสดงให้เห็นว่าคนต่างจังหวัดส่วนใหญ่ มักประกอบอาชีพเกษตรกรทำนาเป็นหลัก บ้างก็เข้ามาทำงานในกรุงเทพแต่เมื่อถึงฤดูการทำนา ก็กลับไปช่วยที่บ้านทำนา ทำให้เห็นความแต่ต่างระหว่างกรุงเทพและต่างจังหวัดได้อย่างชัดเจน คนต่างจังหวัดส่วนมากมักทำอาชีพเกษตรกรเป็นหลัก มีการทำไร่ ทำนา ปลูกผักผลไม้ เลี้ยงสัตว์ ตัวผู้เขียนเองซึ่งเป็นคนต่างจังหวัด จึงได้เห็นว่าคนต่างจังหวัดโดยส่วนมากจะทำการเกษตรและปศุสัตว์ เพื่อใช้บริโภคในครัวเรือนเท่านั้น การทำเพื่อต่อยอดให้เป็นไปในเชิงธุรกิจควบคู่ไปด้วยยังคงมีน้อย เนื่องจากปัจจัยหลักๆ ในเรื่องเงินทุน และชุมชนในชนบทอีกจำนวนมากขาดการเข้าถึงการบริการจากภาครัฐ บางพื้นที่การติดต่อสื่อสารและการใช้อินเทอร์เน็ตยังไม่เสถียรหรือเข้าไม่ถึงเลยก็มี การคมนาคมเป็นไปด้วยความยากลำบาก ระบบขนส่งสาธารณะยังเข้าไม่ถึงต้องมีรถยนต์ส่วนตัวถึงจะไปไหนมาไหนได้ ส่งผลให้การต่อยอดในอาชีพเกษตรกรเป็นเรื่องที่ยากลำบากเป็นเท่าตัว หากทางภาครัฐเล็งเห็นและช่วยแก้ไขส่วนที่ยังไม่ได้รับการพัฒนาอย่างทั่วถึงตรงนี้ คงช่วยให้ต่างจังหวัดพัฒนาขึ้นได้ไม่น้อย ส่วนกรุงเทพเป็นตลาดแรงงานขนาดใหญ่และมีการเติมโตตลอดเวลามีบริษัทใหญ่เข้ามาลงทุนทั้งไทยและต่างประเทศ ทำให้เกิดการแข่งขันสูงและโอกาสเกิดความก้าวหน้าในหน้าที่การงานก็มีมากกว่าต่างจังหวัด ส่งผลให้ค่าแรงหรือเงินเดือนสูงตามไปด้วย แต่ในขณะเดียวกันก็มีค่าครองชีพที่สูงมากเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นค่าเช่าบ้าน ค่ากินอยู่ ค่าเดินทางเป็นต้น นอกจากนี้กรุงเทพยังเป็นเมืองหลวง ซึ่งเป็นศูนย์กลางของประเทศ มีหน่วยงานภาครัฐเข้ามาดูแล บริการสาธารณะมีความสะดวกสบาย เข้าถึงเทคโนโลยีที่ทันสมัย เข้าถึงโอกาสต่างๆ มากมาย มีแหล่งสร้างงานสร้างอาชีพที่หลากหลาย ผู้คนจึงมุ่งหน้าเข้ามาประกอบอาชีพและแสวงหาโอกาสในกรุงเทพมหานคร ถึงแม้ว่าการใช้ชีวิตทำงานอยู่ในกรุงเทพจะมีเหตุผลต่างๆ มากมายเพียงใด แต่ลึกๆ แล้วผู้คนส่วนใหญ่ก็โหยหาถิ่นที่อยู่ที่จากมา คิดถึงบ้านเกิด อยากกลับไปทำงานใกล้บ้านใกล้ครอบครัว คุณลุงจุฬาเล่าว่าตนเข้ามาทำงานในกรุงเทพตั้งแต่อายุยังน้อยเพื่อเก็บเงิน โดยมาประกอบอาชีพเป็นผู้ดูแลรักษาความปลอดภัย เนื่องจากเป็นอาชีพที่ตนรักและมีความสุขกับการทำงาน แต่ในต่างจังหวัดทางเลือกในอาชีพค่อนข้างน้อย คุณลุงจุฬากล่าวว่า “จริงๆ ก็อยากทำงานใกล้บ้าน แต่แถวบ้านไม่ค่อยมีอะไรให้ทำนอกจากทำเกษตร ปลูกผัก ผลไม้ ทำนา” ด้วยเหตุนี้ถึงต้องเข้ามาทำงานในกรุงเทพ สะท้อนให้เห็นถึงความเป็นอยู่ในต่างจังหวัด ที่คนต่างจังหวัดส่วนมากจะประกอบอาชีพในการทำการเกษตร แต่อาชีพเหล่านี้อาจไม่ตรงตามความต้องการของใครหลายๆ คน จึงเข้ามาหางานทำในกรุงเทพ ผู้เขียนเห็นว่าหากต่างจังหวัดได้รับการพัฒนาด้านต่างๆ ให้มีความเจริญ ไม่ว่าจะเป็นด้านบริการสาธารณะ คมนาคมขนส่ง การติดต่อสื่อสาร การเข้าถึงเทคโนโลยี การบริหารจัดการภายในท้องถิ่นที่ดี และได้รับการดูแลจากภาครัฐทัดเทียมกรุงเทพ จะส่งผลให้นักลงทุนทั้งในไทยและต่างชาติมีความเชื่อมั่น และเข้ามาลงทุนในต่างจังหวัดมากขึ้น ซึ่งจะทำให้ต่างจังหวัดมีความเจริญไม่ต่างจากในกรุงเทพ ตลาดแรงงานก็จะใหญ่ขึ้นตามไปด้วย ผู้คนต่างจังหวัดอาจไม่ต้องเดินทางจากบ้านเกิดมาไกล เพื่อมาทำงาน มาแสวงหาโอกาสในกรุงเทพ ไม่แน่คุณลุงจุฬาอาจได้เป็นผู้ดูแลรักษาความปลอดภัยคอนโดหน้าปากซอยบ้านที่จังหวัดสกลนครก็ได้ ถึงกรุงเทพจะเป็นเมืองที่มีความเจริญก็จริง แต่เมื่อมีคนเข้ามาอยู่จำนวนมากก็ส่งผลให้เมืองมีความแออัด รถติด แย่งกันกินแย่งกันใช้ทรัพยากร ส่งผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม มีมลพิษฝุ่นควันเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะในสถานการณ์โควิดการเดินทางด้วยรถสาธารณะมีความแออัดมาก ประชาชนต้องระวังตัวเองเป็นอย่างมาก เรื่องการทานอาหารก็ต้องดูแลเรื่องความปลอดภัย เศรษฐกิจในประเทศก็ซบเซา มีการลดเงินเดือน เลิกจ้างงานชั่วคราว ร่วมไปถึงการเลิกจ้าง ส่งผลให้มีคนตกงานจำนวนมาก ขาดแคลนรายได้แต่รายจ่ายยังเท่าเดิม การเดินทางกลับบ้านที่ต่างจังหวัดจึงเป็นทางเลือกหนึ่งของคนต่างจังหวัดที่เข้ามาทำงานในกรุงเทพ เนื่องจากต่างจังหวัดมีค่าครองชีพต่ำกว่าในกรุงเทพ ไม่ต้องเสียค่าเช่าบ้าน อาหารการกินสามารถหาได้ในละแวกบ้าน ช่วยลดทอนรายจ่ายที่ไม่จำเป็นลงได้ เดิมทีการหางานในต่างจังหวัดก็หายากอยู่แล้วยิ่งในสถานการณ์ที่มีโรคระบาดเช่นนี้ก็ยิ่งหางานยากมากขึ้น การตรวจหาโรคโควิดก็เข้าไม่ถึงประชาชนทุกคน หากไม่มีความเสี่ยงต่างๆ การตรวจก็ต้องมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างมาก การควบคุมโรคของทางภาครัฐก็ยังไม่ดีเท่าที่ควร หากมีการเดินทางไปต่างจังหวัดก็ต้องมีการกักตัว เพื่อช่วยลดการแพร่ระบาดและเพื่อความปลอดภัยในชุมชน ซึ่งการจะกักตัวหรือไม่นั้น ก็ขึ้นอยู่กับความรับผิดชอบส่วนบุคคลด้วยว่าจะปฏิบัติหรือไม่ก็ไม่อาจทราบได้ คุณลุงจุฬาเล่าว่า เดิมทีตนคิดจะกลับบ้านที่จังหวัดสกลนครช่วงปีใหม่ แต่ต้องมีการกักตัวหลายวันส่งผลกระทบกับงานและรายได้ จึงไม่ได้กลับต่างจังหวัด คุณลุงจุฬากล่าวว่า “คิดว่ากลับไปก็เหมือนไม่ได้กลับ ต้องกักตัว 14 วัน กลับมากรุงเทพกักอีก 14 วันเหมือนไม่ได้ทำอะไรเลย ทำอะไรก็ทำไม่ได้ ต้องระวังดูแลตัวเองจะกินอะไรก็ต้องระวังตัวเอง” ผู้เขียนเห็นว่าสิ่งที่คุณลุงพูดก็ถูก หากมองในมุมคนต่างจังหวัดที่เข้ามาทำงานในกรุงเทพและในสถานการณ์โควิด-19ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อรายได้และการจ้างงาน คุณลุงยังทำงานได้ปกติไม่มีการเลิกจ้างงานหรือลดเงินเดือนลง หากกลับไปแล้ว ไปไหนไม่ได้หรือทำอะไรไม่ได้ กลับมายังต้องกักตัวอีกรวมแล้วเป็นหลายวัน ซึ่งการลางานเพื่อกลับบ้านหลายวันนี้ จะส่งผลกระทบต่ออาชีพและรายได้แน่นอน
จากที่ผู้เขียนได้สัมภาษณ์คุณลุงจุฬา ทำให้ผู้เขียนเชื่อเป็นอย่างยิ่งว่า ลึกๆ แล้วคนต่างจังหวัดที่เข้ามาทำงานในกรุงเทพ ก็โหยหาถิ่นที่จากมา คิดถึงบ้านเกิด และอยากกลับไปใช้ชีวิตใกล้บ้านและครอบครัวหากต่างจังหวัดมีความพร้อมในด้านอาชีพ รายได้และความเจริญทัดเทียมกรุงเทพ หากความเจริญกระจายไปทั่วถึงทุกภูมิภาคหรือได้รับการพัฒนายกระดับมาตรฐานทางด้านการเกษตรให้ดียิ่งขึ้น อาจช่วยเพิ่มอาชีพและตำแหน่งงานใหม่ๆ มากขึ้นในต่างจังหวัด เกิดรายได้ก็จะมีเพียงพอต่อการดำรงชีพ เศรษฐกิจในภูมิภาคอาจเกิดการพัฒนาและเติบโตอย่างมั่นคงในระยะยาว ส่วนผู้ประกอบวิชาชีพทางการเกษตรก็จะมีรายได้มั่นคงและรายได้เพิ่มมากขึ้น อย่างน้อยๆ พอๆ กับรายได้การทำงานในกรุงเทพ ก็คงจะดีมิใช่น้อย ผู้คนต่างจังหวัดก็อาจไม่จำเป็นต้องจากบ้านเกิดมาไกลเพื่อเข้ามาหางานทำในกรุงเทพอีกต่อไป
Suwapat N.
